УВОДЗІНЫ 4
ГЛАВА 1. МОЎНАЯ АРГАНІЗАЦЫЯ ТВОРАЎ А. РАЗАНАВА 5
1.1 Асаблівасці творчага стылю А. Разанава 5
1.2 Асаблівасці мовы твораў А. Разанава 12
1.3 Простыя сказы і іх класіфікацыі ў навуковай літаратуры 18
ГЛАВА 2. ФУНКЦЫЯНАЛЬНА-СТЫЛIСТЫЧНАЯ РОЛЯ ПРОСТЫХ СКАЗАЎ У ТВОРАХ А. РАЗАНАВА 22
2.1. Стылістычная функцыя простых двухсастаўных сказаў 22
2.2. Стылістычная функцыя простых аднасастаўных сказаў 25
ЗАКЛЮЧЭННЕ 29
СПІС ВЫКАРЫСТАНЫХ КРЫНІЦ 32
ДАДАТКІ 34
Творчасць Алеся Разанава – гэта вялікая колькасць разнастайных па сваёй тэматыцы твораў, якія ўжо шмат гадоў прывабліваюць чытачоў па-мастацку створанымі вобразамі, сюжэтамі, характарамі. У творчасці Алеся Разанава адбывалася радыкальнае пераасэнсаванне літаратурнай традыцыі і напружаны творчы пошук новых шляхоў у мастацтве. Яго творы перакладаюцца на шматлікія мовы свету, што, безумоўна, можна лічыць сапраўдным творчым поспехам Алеся Разанава.
Праведзеныя ў межах курсавой работы назіранні даюць падставы зрабіць наступныя вывады:
• Кожны тып аднасастаўных і двухсастаўных сказаў мае сваю структуру, семантычную і граматычную спецыфіку. Выкарыстанне ў мове таго ці іншага тыпу сказа абумоўліваецца сітуацыяй, мэтай і задачамі паведамлення, а таксама некаторымі іншымі фактарамі;
• Кожная жанравая форма паэта (пункціры, квантэмы, версэты, вершаказы, зномы) вызначаюцца спецыфічнай структурна-кампазіцыйнай пабудовай. Жанр пункціраў –– гэта лаканічныя творы, насычаныя асацыятыўным падтэкстам. Жанр квантэмы характарызуюцца адсутнасцю знакаў прыпынку, больш кароткія і заснаваны на такіх прыёмах гукапісу, як алітэрацыя і асананс. Версэты заснаваны на паглыбенні чалавека ў самаго сябе, яго імкненні да самапазнання і самаразумення. Вершаказы і зномы могуць спалучаць у сабе і лірычнае ўзрушэнне, і фабулу, і філасофскую сентэнцыю, і эксперыментальны свет антыўтопіі навуковай фантастыкі.
• Просты сказ –– гэта сказ з адной граматычнай аснове (прэдыкатыўным ядром), у якім выражаецца адна закончаная думка. Простыя сказы бываюць двухсастаўныя і аднасастаўныя; поўныя і няпоўныя; безасабовыя, няпэўна-асабовыя, абагульнена-асабовыя, намінатыўныя.
Па мэце выказвання даследчыкі падзяляюць на апавядальныя, пытальныя, клічныя і пабуджальныя.
• Імкненне да сціслага, але ў той жа час эмацыянальнага, экспрэсіўнага выкладання сваёй думкі вымагаюць аўтара выкарыстоўваць простыя сказы, шырока выкарыстоўваюцца аднасастаўныя сказы, безасабовыя і іншыя;
• Выкарыстанне простых сказаў надае выказванню дынамічнасць, экспрэсіўнасць, і ў той жа час дакладнасць;
Аднасастаўныя і двухсастаўныя сказы рэалізуюць наступныя стылістычныя функцыі:
• двухсастаўныя сказы забяспечваюць эстэтычны план тэкстаў – ўскладняюць структуру сказа, узбагачаюць яго дадатковымі сінтаксічнымі адносінамі і сувязямі, семантычнымі адценнямі або суб’ектыўна-мадальнымі значэннямі;
• аднасастаўныя сказы забяспечваюць эстэтычны план тэкстаў – заклікаюць, пабуджаюць да дзеяння, роздуму, фарміруюць той ці іншы пункт погляду.
У мове твораў пісьменніка схавана прыгажосць і дакладнасць, прастата і шырыня ахопу. Яна канкрэтная і няўлоўная. У ёй хаваецца яшчэ шмат нязведаннага, шмат таямніц, якія адкрыюцца толькі церпяліваму, уважліваму чытачу.
1. Бельскі, А. І. Беларуская літаратура на сучасным этапе / А. І. Бельскі, Я. А. Гарадніцкі, М. А. Тычына // Беларуская мова і літаратура. –– 2009. –– №3. –– С. 16 – 17.
2. Бурак, Л. І. Сучасная беларуская мова: вычэб. дапам. для студэнтаў ВНУ БССР / Л. І. Бурак; пад рэд. М. М. Шакуна. –– 2-е выд., дапрац – Мінск : Выш. шк., 1985 –– 319 с.
3. Верына, У. Ю. Эвалюцыя паэтычнай сістэмы А. Разанава / У. Ю. Верына // Веснік БДУ. –– 2002. –– №2. –– Сер. 4. –– С. 32-35.
4. Кісліцына, Г. М. Алесь Разанаў: Праблема мастацкай свядомасці / Г. М. Кісліцына. –– Мінск. : Беларуская навука, 1997. –– 143 с.
5. Конан, У. М. Узыходжанне / У. М. Конан // Полымя. –– 1997. –– № 12. –– с. 239 –– 256.
6. Міхневіч, А. Я. Чарадзеі роднага слова. 40 моўных партрэтаў бел. пісьменнікаў: дапаможнік –– хрэстаматыя па курсах «Сучасная бел. мова», «Стылістыка бел. мовы» / А. Я. Міхневіч. –– Мінск. : МДЛУ, 2006. –– 176 с.
7. Разанаў, Алесь. Шлях – 360 / А. Разанаў. –– Мінск : Мастацкая літаратура, 1981. –– 108 с.
8. Разанаў, А. С. Каардынаты быцця / А. С. Разанаў. –– Мінск : Мастацкая літаратура, 1976. –– 96 с.
9. Разанаў А. Назаўжды / А. Разанаў. –– Мінск : Мастацкая літаратура, 1974. –– 112 с.
10. Разанаў, А. Вастрыё стралы : версэты, паэтыч. Мініяцюры / А. Разанаў. –– Мінск : Маст. літ., 1988. –– 159 с.
11. Разанаў, А. У горадзе валадарыць Рагвалод: вершаказы і пункціры / А. Разанаў. –– Мінск : Маст. літ., 1992. –– 143 с.
12. Разанаў, А. Паляванне ў райскай даліне : Версэты. Паэмы. Пункціры. Вершаказы. З Вяліміра Хлебнікава. Зномы / А. Разанаў. –– Мінск : Маст. літ., 1995. –– 287 с.
13. Разанаў, А. Танец з вужкамі: выбранае / А. Разанаў. –– Мінск : Маст. літ., 1999. –– 462 с.
14. Разанаў, А. С. / А. С. Разанаў. –– Мiнск: Беларусь, 1970. –– 48 с.
15. Русілка, В. І. Сучасная беларуская паэзія: творчы індывідуальнасці: Вучэбны дапаможнік / В. І. Русілка. –– Віцебск: Выдавецтва УА «ВДУ імя Машэрава», 2005. –– 99 с.
16. Солахаў А. В. Сучасная беларуская літаратурная мова : віды лінгвістычнага аналізу : вучэб. дапам. / А. В. Солахаў. –– Мінск : народная асвета, 2016. –– 415 с.
17. Старасценка Т. Я. Стылістыка беларускай мовы : вучэб.-метад. дапам. / Т. Я. Старасценка, В. В. Урбан, Ф. С. Шумчык. –– 2-е выд. –– Мінск : БДПУ, 2010. –– 219 с.
18. Цікоцкі, М. Я. Стылістыка беларускай мовы : вучэбны дапаможнік / М. Я. Цікоцкі. - Мінск : «Вышэйшая школа», 1976. –– 302 с. –– Предм. указ.: с. 296 –– 299.
19. Чалюк, Н. М. Сінтаксіс беларускай мовы. Словазлучэнне. Просты сказ : вучэбны дапаможнік / Н. М. Чалюк. –– Мінск : ТетраСістемс, 2004. –– 204 с.
20. Юрэвіч, А. К. Стылістыка беларускай мовы : вучэбны дапаможнік / А. К. Юрэвіч. –– 2-е выд., перепрац. і дап. –– Мінск : Вышейшая школа, 1992.
–– 288 с.
21. Яўневіч, М. С. Сінтаксіс сучаснай беларускай мовы : вучэбны дапаможнік / М. С. Яўневіч, П. У. Сцяцко. –– Мінск. : Аверсэв, 2006. –– 286 с.
