УВОДЗІНЫ 5
ГЛАВА 1 АНЕКДОТ ЯК ЛІТАРАТУРНЫ ЖАНР 10
1.1 Анекдот у літаратуры: жанравы аспект 10
1.2 Тыпалогія беларускіх анекдотаў 14
ГЛАВА 2 БЕЛАРУСКІ АНЕКДОТ У СІСТЭМЕ ЖАНРАЎ НА СТАРОНКАХ ГАЗЕТЫ «НАША НІВА» 20
2.1 Газета «Наша Ніва» ў гісторыі беларускай культуры 20
2.2 Беларускі анекдот на старонках «Нашай Нівы»: тэматычная класіфікацыя і характарыстыка 24
ЗАКЛЮЧЭННЕ 33
СПІС ВЫКАРЫСТАНЫХ КРЫНІЦ 34
Такім чынам, анекдот — гэта кapoцeнькі, нескладаны па змесце жapтoўнытвор з нeчaкaнaй дacцiпнaй кaнцoўкaй, які заключае ў сябе сюжэты пра розныя жыццёвыя сітуацыі, часам дасціпныя сацыяльныя абагульненні, нярэдка і сатырыка–гумарыстычны зарад вялікай крытычнай сілы. У абавязковым выглядзе выклікае імгненную і нечаканую рэакцыю ў выглядзе смеха. Анекдот — адзін з нямногіх традыцыйных вусна–паэтычных жанраў, які актыўна жыве ў народзе і зараз, папаўняецца новымі сюжэтнымі тыпамі, існуе ў самых розных пластах грамадства, крытычна адлюстроўвае негатыўныя з’явы.
Асновай, на якой развіваўся беларускі анекдот, была культура, надзеленая апазіцыйнасцю ў адносінах да ўлады, наяўнасцю высмейвання нейкіх пазітыўных нормаў, уяўленнем пра абсурднасць светабудовы. Знаходзячыся ў межах гэтай культуры, анекдот таксама палягае ў сферы камічнага, што вызначае частку яго функцый у культуры (крытычная, гарманізуючая, кампенсавальная), характар і адценні смеху анекдота (гумар, іронія, сарказм), асноўны механізм дасягнення камічнага эфекту (прыём нечаканасці). Анекдот разгледжаны ў кантэксце газеты «Наша Ніва» з улікам прасторы і часу культуры, што дало магчымасць пазначыць віды прасторы, у якіх функцыянуе анекдот (прыватнае, публічнае, паўсядзённае і афіцыйнае). У даследаванні вылучаны асноўныя тыпалагічныя і тэматычныя групы.
1. Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 11: Мугір — Паліклініка / Рэдкал.: Г.П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2000. — 560 с.
2. Беларуская энцыклапедыя : энцыклапедыя : у 18 т. / рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) [і інш.]. – Мінск: Беларус. Энцыкл., 2005—2006. — Т. 11. — 2005. — 684 с.
3. Беларускі фальклор: энцыклапедыя: у 2 т. / Беларус. Энцыкл., 2005. — Т. 1. — 2005. — 400 с.
4. Беларускі фальклор Гродзеншчыны: Народны эпас. Замовы. Варажба: Хрэстаматыя / склад., прадмова і апрацоўка тэкстаў Р. К. Казлоўскага. — Гродна: ГрДУ, 2007. — 208 с.
5. Белинский, В. Г. Полное собрание сочинений / В. Г. Белинский // полн. собр. соч.: В 3 т. — М., 1949. — Т. 3. — С. 739— 740.
6. Бергсон А. Смех / Предисл. и примеч. И.С. Вдовина. — М.: Искусство, 1992. — 127 с.
7. Бонч–Бруевич, В. Д. Ленин об устном народном творчестве / В. Д. Бонч–Бруевич // Советская этнография; гл. ред. С. П. Толстов. — Москва, 1954. — № 4. — С. 15.
8. Гісторыя беларускай літаратуры XX стагоддзя: У 4 т. Т. 1 / Г 51 Нац. акад. навук Беларусі. Ін-т літаратуры імя Я. Купалы. — Мн.: Беларуская навука, 1999. — 147—148 с.
9. Ермаловіч М. Слова пра «Нашу ніву» // Полымя. — 1990. — №2. — С.166
10. Жарты, анекдоты, гумарэскі: БНТ / Склад. А. С. Фядосік. — Мн.: Навука і тэхніка, 1984. — 438 с., С. 154.
11. Лазарук, М. А. Слоўнік літуратуразнаўчых тэрмінаў: дапам. для наст. / М. А. Лазарук, А. Я. Ленсу. – Мінск: Нар. асвета, 1983. – С. 122.
12. Ліпскі, У. С. Аўцюкоўцы: Аповесць пра калінак ды каласкоў, якія гаруюць і жартуюць. Мінск: Маст. літ., 1995. — С. 22.
13. Миловская, Н. Д. Семантика комического. Языковой бытовой анекдот. / Н. Д. Миловская. — Ивановский гос. ун-т., 2008. — 137 с.
14. Наша Ніва 1912 — 1915, 1920 : факсімільнае выданне.
15. Рагойша, В. П. Літаратуразнаўчы слоўнік : тэрміны i паняцці: для школьнікаў i абітурыентаў/ В. П. Рагойша. — Мінск : Нар. асвета, 2009. — 303 с.
16. Сержпутоўскі, А.К. Казкі і апавяданні беларусаў з Слуцкага павета /А. К. Сержпутоўскі // Л., — 1926. С. 34—98.
17. Raskin V. Semantic Mechanisms of Humor. / V. Rashkin // Dordrecht: Purdue University, 1985. — 284 p.
